holocaust, jewish, extermination, concentration camp, shoah, auschwitz, belzec, treblinka, monowitz, birkenau, night of the long knives,
deportations, judenrat, majdanek, westerbork, chelmno, vught, wannsee, theresienstadt, roma, sinti, night of the broken glass, extermination camps, nazi“s,
hitler, jews, diaspora, jewish council, judenrat, transportation, birkenau, ghetto, hans vanderwerff, sion soeters, aktion reinhard, terezin, himmler, david irving
holocaust denial, holocaust lest we forget, jews, synagogue, oswald pohl, odilo globocnik, deportations, judenrat, majdanek, westerbork, chelmno, vught,
wannsee, theresienstadt, roma, sinti, night of the broken glass, extermination camps, nazi“s, hitler, jews, diaspora, jewish council, judenrat, transportation,
birkenau, ghetto, hans vanderwerff, sion soeters, aktion reinhard, terezin, himmler, david irving, holocaust denial, holocaust lest we forget, jews, synagogue,
oswald pohl, siegfried seidl, protectorate, bohemia, moravia, murmelstein, karl rahm, anton burger, karl hermann frank,

 

Bevrijding van Westerbork - Sam Schrijver


Samuel Schrijver in 2000 in Montreal (foto Christine Muschi, Gazette)


       Dit is het verhaal van Sam Schrijver, een toenmalige gevangene van het kamp Westerbork, verteld aan Olga Rains. Mevr. Rains, een Nederlandse oorlogsbruid, gaf haar gegevens door aan de verslag- gever Nicolas Praet die het verhaal op 5 mei 2000 in de Gazette van Montreal, P.Q. plaatste.

       "Na de invasie van de nazi's (Ed.: in Nederland), werden de meeste joodse mannen gedwongen om zich bij werkkampen aan te melden. Voor veel Joden lagen deze werkkampen ver van huis. De vader van Schrijver brengt zijn dagen door in een kamp dat even buiten de stad Amsterdam lag. Hij mag echter na het gedwongen dagwerk elke avond weer naar huis terugkeren. Schrijver herinnert zich (Ed.: hij was een jonge man van bijna 18 jaar) dat hij op een avond achter een raam op de tweede verdieping op zijn vader stond te wachten. Zijn vader is echter nooit teruggekomen.

       Hij was ooggetuige bij het leeghalen door de nazi's van Joodse ziekenhuizen en rusthuizen. Ze sleurden de patiėnten van hun bedden af waarna ze buiten in vrachtwagens geladen werden. 's Nachts bracht hij voedsel naar joodse gezinnen. Ook maakte hij valse ID-kaarten voor hen. Hij wist verscheidene keren aan gevangenschap te ontkomen maar uiteindelijk werd hij toch door de SD opgepakt. Hij bracht drie volle dagen in een goederenwagon door zonder water of voedsel, tezamen met 82 Joodse lotgenoten. De wagon was zo propvol dat de mensen die aan de buitenkant stonden de ton niet konden bereiken die in het midden stond en waarin de behoeften gedaan moesten worden. 'Ik heb nooit woorden kunnen vinden, en ik denk niet dat zulke woorden bestaan, voor de angst, de vrees die wij voelden,' zei Schrijver, terwijl de woorden langzaam en bedacht uit zijn mond kwamen.

       Na zijn arrestatie werd Schrijver naar Westerbork overgebracht. Westerbork was het voorportaal van de vernietigingskampen waar de Nederlandse Joden eerst naar toe gebracht werden voor dat ze vermoord werden in een van de vernietigingskampen in Polen. Tegen de tijd dat hij in Westerbork aankwam liep de oorlog op z'n eind. Joden werden niet meer afgevoerd want Hitler had de treinen nodig om zijn troepen thuis te brengen. (Ed.: Dat moet dus na september 1944 geweest zijn)

Samuel Schrijver en verloofde, Jetty de Leeuw, poseren op straat in de Joodse wijk van Amsterdam.

Jetty de Leeuw, verloofde van Samuel Schrijver, kort voor zij werd gedeporteerd en vermoord.


       Schrijver en de andere 900 gevangenen die zich nog in Westerbork bevonden konden het gerommel van artillerie naderbij horen komen. Hij wist dat de geallieerden dichtbij waren. Hij wist ook dat de Duitsers in staat waren om als laatste wanhoopsdaad de gevangenen dood te schieten. Hij wilde daar niet op wachten. Terwijl het donker was kroop hij (Ed.: onder het prikkeldraad door) het kamp uit en op zijn buik wurmde hij zich door de Drentse velden naar de plek waar het geluid van het geschut vandaan kwam. Hij zwom het kanaal over (Ed.: bedoeld wordt het Oranje kanaal). Toen hij aan de andere kant aankwam voelde hij de loop van een geweer in zijn nek gedrukt. Echter de man die dat geweer in zijn handen hield sprak Engels. Het was een Canadees soldaat!

Samuel Schrijver poseert in Amsterdam, onder een bord, dat de Joodse wijk markeert.


       Schrijver werd naar Brigadier Generaal Jean Victor Allard gebracht. Allard was de commandant van de 6de Brigade, 2de Divisie van het Canadese leger. Toen de Generaal verteld werd dat zich 900 Joden in Westerbork bevonden, geloofde hij dat niet. Een geallieerd intelligentie rapport had vastgesteld dat het kamp uit Duitse militaire barakken bestond. Ze bereidden zich voor om het kamp met bommen te vernietigen. Vervolgens werd een patrouille van zes man er op uitgestuurd, tezamen met Schrijver, om zijn gegevens te bevestigen. In twee brieven, gedateerd 15 augustus en 29 oktober 1990, schreef Allard, die op dat moment het Hoofd van de Canadian Defence Staff - de Canadese Verdediging Staf was, dat 'ten gevolge van de interventie en actie van de heer Schrijver, de volledige vernietiging van het kamp Westerbork en de ongeveer 900 gevangenen werd voorkomen.' Schrijver redde de Joden te elfder ure."

15 August 1990 - letter # 1
Gentlemen:

During the invasion and liberation of Holland I held the rank of Brigadier-General and was in command of the 6th Brigade 2 Division of the Canadian Army.

I hereby wish to vouch and verify the following:

Before dawn on the morning of 12th (of April) 1945 one of our patrols took into custody Mr. Sam Schryver who had just swam across a canal (Ed.: Oranjekanaal). He told us that he had escaped from the Westerbork concentration camp several hours before. He said that the camp was nearby and housed about a thousand Jewish inmates.

To the best of our knowledge, Westerbork was a German military barracks and we were preparing to shell and destroy it. Mr. Schryver explained that indeed German soldiers had recently been housed in there during the German retreat.

As I was suspicious of Mr. Schryver's story I sent a six men patrol, accompanied by him to verify.

Upon arrival at the camp they found that everything Mr. Schryver said was true, and the patrol commander sent this information to my command post and we advised 2nd Division.

Indeed, due to the intervention and the action of Mr. Schryver, the total annihilation of the Westerbork camp and its approximate one thousand inmates was prevented.


Respectfully submitted,

here follows Allard's signature

Jean Victor Allard General (Ret)
Chief of the Defence Staff (1964-1969)


29 October 1990 - letter # 2
Gentlemen:

Referring to my letter of August 15, 1990 I wish to make the following additional statement:

In the above mentioned letter I described a six men Patrol which accompanied Mr. Schryver to the Westerbork camp.

However, in this letter I omitted to state the fact that this patrol met with stiff resistance from German SS (Ed.: troops) and Dutch collaborators when approaching Westerbork concentration camp.

My men eliminated the enemy and Mr. Schryver, who had been armed by us, fully participated in these activities.


Respectfully submitted,

here follows Allard's signature

Chief of the Defence Staff (1964-1969)

Twee brieven geschreven door Generaal V.J. Allard gedateerd 15 augustus en 29 oktober 1990.


       Tot zover het verhaal in de Montreal Gazette van 5 mei 2000. Een gelijkwaardig verhaal verscheen op 14 september 1993 in de Telegraaf geschreven door Hens Schonewille. Een dag later, op 15 september, schreef verslaggever Hens Schonewille het volgende:

       "Het bericht dat de Canadese troepen op 12 april 1945 het concentratiekamp Westerbork met artillerie hadden willen beschieten, heeft een aantal nog in leven zijnde oud-kampgevangenen verbijsterd en geschokt. Volgens een aantal van hen wisten de Canadezen niet eens dat het kamp bestond."

       Een toenmalige verpleger uit het kamp Westerbork, Abraham Mol, als ook Hans Colpa, in 1993 adjunct directeur van het Herinneringscentrum, behoorden tot de verbaasden. Hun weergave van de geschiedenis zoals zij dat zagen kunt u lezen wanneer u op hun naam klikt. Schrijver knew the Germans might open fire on the prisoners as a last act of desperation. He simply did not want to wait to be killed in the camp and escaped to freedom to meet the Allied forces, a day before liberation.





 





 










































 

 

 


English